نام تجاری مونو کلسیم فسفات تولیدی شرکت ارس تابان ( بف) به معنای بالاترین فسفر میباشد.
در مورد مونو کلسیم فسفات بلیشتر بدانید :
کنترل مواد نامحلول دانسیته و درصد فسفر از سایر فاکتورهاى کنترلى است که توسط آزمایشگاه انجام مى‌شود.
این دو ماده پس از کنترل‌هاى ویژه وارد مخازن ذخیره مواد اولیه خط مونو کلسیم فسفات گردیده وپس از تنظیمات خاص بصورت پیوسته وارد راکتورهاى مختلف شده و مراحل مختلف فرآیند را تا خشک کردن و دانه‌بندى طى مى‌کند.
|
درصد فسفر |
||
|---|---|---|
| منبع | درصد فسفر کل | درصد فسفر قابل جذب |
| پودر استخوان | 7.6 | 59 |
| پودر ماهى | 2.2 | 74 |
| پودر گوشت | 2.9 | 65 |
| پودر گوشت واستخوان | 6 | 66 |
| دى کلسیم فسفات بدون آب | 19.7 | 55 |
| دى کلسیم فسفات آبدار | 18.1 | 77 |
| مونو کلسیم فسفات | 22.6 | 74 |
| مونو ودى کلسیم فسفات آبدار | 21.3 | 89 |
از سال 1940 نیاز به مکمل‌هاى غیرعالى فسفات در خوراک دام و طیور مورد توجه قرار گرفت و قبل از آن غالباً از پودر استخوان یا فسفریت با فلوئور کم استفاده مى‌شده است. امروز در بیشتر کشورهاى دنیا که تولید دام طیور به شکل صنعتى رواج دارد فسفات‌هاى غیر آلى به منظور تکمیل رژیم غذایى و تامین غذایى مطلوب با هدف رشد سریع‌تر و سالم‌تر حیوان مورد استفاده قرار مى‌گیرد.
در اغلب کشورهاى توسعه فسفات به صورت فسفریت به کار مى‌رود و یا هیچ‌گونه مکمل معدنى به جیره دام و طیور اضافه نمى‌شود در بین مکمل‌هاى غیر آلى فسفاته دى کلسیم فسفات و یا منوکلسیم فسفات متداول‌تر از دیگر منابع فسفات است ولى در ایلات متحده بیشتر ترکیب این دو به صورت حدود 65% دى و 35% منو که اصطلاحاً دى فس گفته مى‌شود استفاده مى‌گردد.
ولى آنچه که از نظر متخصصین تغذیه داراى اهمیت است میزان فسفر قابل جذب در فرآورده است تولیدکنندگان منو و یا دى کلسیم فسفات در دنیا غالباً فسفر مورد نیاز را از سه منبع زیر تامین مى‌کنند:
سنگ فسفات
استخوان و ضایعات دامى
اسید فسفریک
در مورد بند الف که مى‌توان اصطلاحاً آن را روش مستقیم گفت، تولیدکنندگان با استفاده از تکنولوژى وسیع و پیچیده با استفاده از کمى سنگ فسفات در کنار شیر آهک و یک پروسه نسبتاً طولانى شیمیایى ـ فیزیکى فرآورده‌هاى مختلفى از جمله دى کلسیم فسفات تولید مى‌کند سیستم به گونه‌اى طراحى شده که عناصر سمى و سنگین و مزاحم در مراحل مختلف جدا مى‌گردد این روش بیشتر در کشورهاى پیشرفته که داراى تکنولوژى بالایى هستند مورد استفاده قرار مى‌گیرند.
در مورد بند ب استفاده از استخوان و دیگر ضایعات دامى که معمولاً در کارخانجات تولید ژلاتین به عنوان منبع فسفر مطرح است. از روش‌هاى متعادل در اروپا امریکا و خصوصاً اروپاى شمالى بوده و سهم عمده‌اى را در تولید فرآورده‌هاى فسفاته دارند باید گفت این روش تکنولوژى خاص خود و مواد اولیه فراوانى نیاز دارد که از کشتارگاه‌ها و مراکز عمده‌ى بسته‌بندى محصولات پروتئینى جمع‌آورى مى‌گردد.
لازم است اضافه شود براى تهیه پودر استخوان تنها روشى که مورد تایید و قبول متخصصین جدا کردن خاکستر استخوان‌ها و دیگر ضایعات دامى است متاسفانه در ایران استفاده از مواد شیمیایى مانند بنزین و غیره براى ازبین بردن بقایاى گوشت و چربى استخوان‌ها در بعضى از کارگاه‌ها مرسوم شده است که مصرف پودر استخوان تهیه شده با این روش اثرات نامطلوب و بعضاً کشنده براى دام طیور دارد. لیکن در صورتى که خاکستر استخوان‌ها از طریق حرارت دادن (550 درجه در 24 ساعت) تهیه شود و خاکستر به دست آمده تقریباً سفید مایل به خاکسترى بوده و به روش کاملاً استریل و مراقب از عدم آلودگى ثانویه از طریق محیط، جمع‌آورى و بسته‌بندى شود این خاکستر یکى از بهترین منابع تامین فسفر براى دام طیور است.
در مورد بند ج یعنى استفاده از اسید فسفریک در کنار ترکیبات معدنى به خصوص کربنات‌هاى کلسیم از نوع کلسیت به جهت بهره‌گیرى تکنولوژى نسبتاً ساده تحقیق تنها روش متداول در ایران و بسیارى از کشورها است به عقیده کارشناسان استفاده از اسید فسفریک براى تولید کلسیم فسفات کارى سهل است. به این معنى اگر صرفاً یک ترکیب شیمیایى از اسید فسفریک و مواد معدنى مد نظر باشد کارى است بسیار آسان ولى اگر هدف تولید محصولى باشد که فسفر و کلسیم در یک رابطه صحیح علمى و صنعتى در کنار هم قرار بگیرند و محصول به اصطلاح ارتو فسفات باشد و عناصر سمى و فلوئور آن به حد نرمال و زیر آن برسد از نظر فیزیکى گرانوله باشد کارى است مشکل ولى مقبول.
چناچه کلسیم فسفات تولیدى که داراى مشخصات ذکر شده در بند ج مى‌باشد در کنار تمام خواصى که مثبتى که کلسیم وفسفر جیره دام وطیور دارند حداقل دو نقش دیگر خواهند داشت که عبارتند از:
جلوگیرى از مسمومیت‌هاى احتمالى و عوارض بعدى
تامین فسفر و کلسیم مورد نیاز دام و طیور وکمک به جذب سایر مواد موجود در جیره غذایى (کاهش تبدیل ضریب غذایى) و افزایش بازده.
در ارتباط با تولید مونوکلسیم فسفات لازم به ذکر است که اولاً MCP به اسیدهاى فسفریک کمترى نسبت به DCP نیاز دارد ثانیاً در هنگام تولید MCP گازهاى سمى کمترى تولید مى‌شود (در مقایسه با (DCP ثالثاً پس‌مانده‌هاى زائد و مضر در تولید MCP کمتر است.
باتوجه به اجزاى تشکیل‌دهنده مونوکلسیم فسفات و همچنین با توجه به میزان فسفر در مونوکلسیم فسفات به میزان 5/22 درصد و در دى کلسیم فسفات به مقدار 18 درصد و همچنین ضریب هضمى مونوکلسیم فسفات به مقدار 85 درصد و در دى کلسیم فسفات به میزان 69 درصد هر واحد دى کلسیم فسفات معادل 7/0 مونو کلسیم فسفات مى‌باشد. باتوجه به کیفیت و حجم و وزن کمتر مونوکلسیم فسفات از نظر حمل و نقل خرید مونو کلسیم فسفات بجاى دى کلسیم فسفات در صورتى که داراى مشخصات بالا باشد توصیه مى‌شود.
